Paprykasz

Właściwości i zastosowania kwasów.
kwas chlorowodorowy:
- nieorganiczny kwas beztlenowy, żrący.
- przemysł spożywczy, farmaceutyczny, chemiczny, metalurgia.

---

kwas siarkowodorowy:
- ostry zapach zgniłych jaj, trujący.
- przemysł kosmetyczny, chemiczny, medycyna.

---

kwas siarkowy (VI):
- bezwonny, żrący, zwęgla substancje organiczne.
- tworzywa sztuczne, środki czystości, farmaceutyka.

---

kwas siarkowy (IV):
- ma właściwości bielące, nietrwały trujący.
- rolnictwo, dezynfekcja, przemysł chemiczny.

---

kwas azotowy (V):
- ostry zapach, żrący, powoduje żółknięcie białek.
- paliwa rakietowe, perfumy, rolnictwo.

---

kwas węglowy:
- bezwonny, nietrwały.
- przemysł spożywczy, synteza węglanów.

---

kwas fosforowy:
- działa drażniąco na skórę i błony śluzowe.
- motoryzacja, nawozy sztuczne, stomatologia.

---

Wzory sumaryczne i strukturalne:

View more

Władcy:
>Leszek Biały - princeps zamordowany w skutek spisku podczas zjazdu w Gąsowie, wtedy nastąpiło ostateczne rozbicie jedności książąt piastowskich.
>Kazimierz Wielki - syn Władysława Łokietka, prowadził pokojową politykę, prowadził podbój Rusi Halickiej, w wyniku czego Polska zyskała urodzajne gleby i szlak handlowy łączący Europę z portami Morza Czarnego, sprowadził osadników, nadawał im przywileje, wprowadził poradlne, przywilej składu, zreformował system monetarny, założył Akademię Krakowską.
>Henryk Pobożny - książę Polski, zebrał oddziały śląskie i wielkopolskie do walk z mongołami, zginął pod Legnicą w trakcie jednej z nich.
>Temudżyn - twórca imperium mongolskiego, dowódca i strateg, przyjął tytuł Chyngis Chana.
>Konrad Mazowiecki - sprowadził Krzyżaków do Polski.
>Wacław II - zjednoczył Małopolskę, Pomorze Gdańskie i Wielkopolskę, powołał urząd starosty i wprowadził grosz praski.
>Przemysł II - jego państwo obejmowało Wielkopolskę i Pomorze Gdańskie, zamordowany w wyniku spisku książąt mongolskich.
>Saladyn - wódz, który zjednoczył Turków i Arabów, jego oddziały rozbiły siły chrześcijan i opanowały Jerozolimę zdobywając w 1291 roku Akke.
>Urban II - papież wzywający chrześcijan do walki z niewiernymi.
>Władysław Wygnaniec - najstarszy syn Bolesława Krzywoustego, władał Śląskiem, pierwszy senior, przez dążenie do samodzielnej władzy nad krajem i zabiciu możnowładcy został obłożony klątwą i uciekł z kraju.
>Bolesław Kędzierzawy - młodszy brat Władysława Wygnańca, jego władza zwierzchnia traciła na znaczeniu przez niezależną politykę innych książąt.
>Kazimierz Sprawiedliwy - pierwszy princeps, najmłodszy syn Bolesława Krzywoustego.
>Mieszko Stary - starszy brat Kazimierza Sprawiedliwego, którego ominął tytuł seniora, z tego powodu bezskutecznie dążył do zdobycia Krakowa i dzielnicy senioralnej.
>Władysław Łokietek - książę kujawski, a następnie król Polski, w XVI w. zjednoczył ziemie polskie, jego państwo obejmowało Wielkopolskę, Kujawy, ziemię krakowską, sandomierską, dobrzańską i łęczyńską, Małopolskę, toczył walki z zakonem krzyżackim, zawarł sojusze z Danią i Węgrami.

View more

Wydarzenia i daty:
>1320 - koronacja Władysława Łokietka.
>1348 - pokój w Namysłowie.
>1226 - sprowadzenie krzyżaków do Polski.
>1370 - śmierć Kazimierza Wielkiego.
>1300 - koronacja Wacława II.
>1227 - śmierć Chyngis Chana.
>1335 - zjazd w Wyszehradzie (za opłatą król czeski zrzekł się pretensji do tronu polskiego - zasługa Kazimierza Wielkiego).
>1331 - bitwa pod Płowcami.
>1291 - upadek twierdz Akka.
>1343 - pokój w Kaliszu (Polska odzyskała Kujawy i ziemię dobrzyńską).
>1295 - koronacja Przemysła II.
>1096 - pierwsza krucjata.
>1241 - bitwa pod Legnicą.
>1227 - zjazd w Gąsowie.
>1180 - zjazd w Łęczycy.
>1138 - śmierć Bolesława Krzywoustego.
>1138-1320 - rozbicie dzielnicowe.
>1095 - synod w Clermont.
>1283 - zakończenie podboju ziem pruskich.
>1364 - ufundowanie Akademii Krakowskiej.
>1309 - przeniesienie stolicy do Malborka.

View more

Pojęcia i terminy:
>Regalia - symbole władzy królewskiej (jabłko, berło, korona).
>Poradlne - stały podatek od dóbr ziemskich (wysokość zależała od wielkości pola uprawnego).
>Jarłyk - pisemna zgoda na sprawowanie władzy.
>Statut - postanowienie, ustawa, testament.
>Prawo przymusu drogowego - nie pozwalało kupcom omijać miast z nadanym przywilejem składu.
>Chan - tytuł przywódcy mongolskiego.
>Haracz - okup.
>Konturie - jednostka podziału administracyjnego w państwie krzyżackim.
>Zwierzchnik księstw polskich - funkcja ustanowiona podczas zjazdu w Łęczycy.
>Starosta - namiestnik sprawujący silną władzę w danej prowincji.
>Senior - najstarszy z rodu, reprezentant kraju, ma władzę zwierzchnią nad dzielnicami Polski.
>Kolonizacja - zasiedlanie zdobytych ziem (sprowadzanie na nie osadników).
>Lewant - kraje położone na wschodnim wybrzeżu Morza Śródziemnego.
>Przywilej składu - prawo nakazujące kupcom przymierzającym kraj sprzedaż towarów na rynkach miast, które mają ten przywilej.
>Krzyżowcy - rycerze biorący udział w wojnach toczonych w Ziemi Świętej.
>Zakony rycerskie - oddziały zbrojne zapewniające ochronę pielgrzymom przybywającym do Ziemi Świętej: Krzyżacy (Niemcy), templariusze (Francja), joannici (Cypr).
>Kronika - księga zawierająca chronologiczny spis wydarzeń wraz z komentarzami autora.
>Książęta piastowscy dążący do zjednoczenia ziem polskich - Henryk Probus (śląski), Przemysł II (wielkopolski), Władysław Łokietek.
>Myto - opłata za przewiezienie towarów przez terytorium masta.
>Grosz praski - nowa moneta wprowadzona przez Wacława II.

View more